Sarah Bernard med gul krem

Den desiderte julekakefavoritten til barna kan igrunn lagast heile året, og står seg godt i frysaren. Botnar: 3 eggekvitar 180 g (2dl) sukker 120g (3 dl) malte mandlar Stivpiska eggekvitar tilsetjast sukker i fleire omgongar - pisk godt mellom kvar gong. Rør inn malte mandlar og form små plettar, ca 6 cm i diameter. Steik kakene lysbrune, og avkjøl. (180 C på midterte rille i ca 15 min.) Gul krem: 5 eggeplommar 120 g sukker 1 dl kremfløyte 100 g smør 1 ts vaniljesukker Kok opp eggeplommar, sukker og fløyte. Smør og vaniljesukker rørast inn etter oppkok. Avkjøl. ----------- Fordel dei små kakebotnane utover eit brett. Legg ein liten klatt gul krem på kvar kakebotn, og plassèr kakene i frysaren 1-2 timar. ----------- Smelt i vannbad: 150 g sjokolade (mørk og/eller kvit) og 2 ss kokosfett eller smør. Dypp dei frosne kakene raskt i den smelta sjokoladen, og sett bretta tilbake i frysaren ei lita økt. Oppbevarast i kakeboks i frysaren, med bakepapir mellom kakelaga. ____________ (Berre å beklage at eg framleis ikkje får til linjeskiftfunksjon innpå her, men kakene er like gode sjølv om skriveeigenskapane er mangelfulle ) Ha glad februardag :-)

KYLLINGSUPPE

800 g grilla kylling (alt. økologisk landkyllingbryst, krydre og steike) 2 ltr hønsekraft 3 dl kremfløyte 5 g frisk ingefær, finhakka (her kan du lære å dyrke ditt eige evige forråd av ingefær, gurkemeie og galangal) 3 finhakka kvitløksbåtar 1 finhakka raud chili 3 gulrøter, raspa 1 eple, raspa 2 løk, finhakka 5 ss meierismør 1 ts salt 1/2 ts kvit pepar 1 ss curry frisk koriander Fres ingefær, kvitløk og chili i smelta smør i romsleg gryte. Tilsett revne gulrøter, eple og løk. Dryss over curry. Tilsett hønsekraft el buljong. Kok i 10 min. Tilsett kyllingkjøt og fløyte. Smak til med salt&pepar. Dryss over koriander. Servèr med naanbrød el.l. Like god til kvardags som til fest :-D --------------Litt rusten og heseblesande oppskrift, etter nokre år pause har eg visst ikkje heilt tek'en på formatering og sånt lenger. Skal ta igjen dette ved anledning, få inn bilder og litt sånt. Men OPPSKRIFTA er her ihvertfall, og suppa er nydelig! Enjoy :-) <3

Bivokspapir - slik lagar du dei sjøl

Bivokspapir

Bivokspapir sørgjer for at maten held seg frisk utan å tørke ut, det kan gjenbrukast mange gongar, er naturleg antiseptisk.og kan komposterast etter bruk. Du kan bruke det til frukt og grønnsaker, ost, brød, til å dekke over skåler og bollar, til nisteinnpakning mm. Bivokspapir skal IKKJE brukast til kjøt og fisk.

Pga bivoksen sine antimikrobielle eigenskapar så blir bivokspapiret reint berre med kaldvask utan såpe. For reingjering så bløytleggjer/skyller du det i 

kaldt -> lunka vatn. Ikkje bruk varmt vatn, då smeltar du vekk voks. La det henge luftig til det er tørt, deretter kan du brette bivokspapiret saman for oppbevaring til neste gongs bruk :-)

~~~~~

Slik gjer du:

1. Sett bakaromnen på 180 grader C.

Klipp opp eit reint stykke økologisk bomull i fin kvalitet, til den størrelsen du ønskjer - eksempelvis: til oppbevaring av brød ca 40 x 60 cm, til å dekke over bollar og skåler 40 x 40, 50 x 50 eller klipp rund form, til nisteinnpakning 30 x 40 cm. Bruk gjerne eit mønstra bomullsstoff slik at eventuelle ujamnheiter i voksen ikkje viser så godt. 

Sørg for at også nytt stoff blir grundig vaska før bruk, då det kan innehalde miljøgifter, kjemikalier og allergiframkallande stoff.

2. Legg tøystykket på bakeplate dekt med bakeark (helst av silikon).

3. Bivoks får du tak i m.a. hos lokale birøktarar eller hos Honningcentralen. Du får det i pelletsform, eller i større stykker.

4. Større voksstykker: rasp eller kutt opp i små bitar og fordel tynt og jamnt utover bomullsstykket. Ikkje bruk for mykje voks - då vil bivokspapiret ditt bli tjukt, stivt og flassande. Prøv deg fram vedr mengde; om det blir for lite voks, kan du seinare drysse over litt meir der det trengs og perfeksjonere arbeidet ditt :) 

Ca 60 gram voks til eit 40 x 40 cm stort tøystykke kan vere passeleg.

Voks er ikkje enkelt å fjerne frå overflater der dei ikkje skal vere, så i tilfelle du velger rasp: benytt ei som du i framtida berre vil bruke til voks. 

5. Sett brettet på midterste rille i bakaromnen (180 grader C). Alt etter kor store voksbitane er vil det ta 7-10 minutt å smelte dei. Når alt har smelta tek du brettet ut av omnen, og ser over at heile tøystykket er dekt av voks. Om der er voksfrie flekkar, raspar/kuttar du opp litt meir voks, strør over og puttar brettet i bakaromnen igjen til det har smelta.

6. La det ferdige bivokspapiret avkjøle seg bittelitt, før du løyser det frå bakearket og henger det til tørk. Velg eit "tørkestativ" som ikkje er så farleg med at det kjem i kontakt med voks, t.d "tverrliggaren" på ein kleshengar (som du då altså ikkje brukar til findressen etterpå!). Etter få minutt er bivokspapiret ditt avkjølt og klar til bruk.

7. Etter lang tids bruk vil der bli stadig mindre voks på "papiret". Du kan då enten hive bivokspapiret i komposten og lage nytt, eller du kan gjenbruke ved å vaske tøystykket før du raspar over ny voks og gjentek prosessen.

~~~~~~

Ved å bytte ut plast- og aluminiumsfolie med bivokspapir, sparer du både kroppen og miljøet for giftstoff som t.d DINP, som er tilsett plast for å halde den mjuk og som verkar hormonforstyrrande. Norge avventar signal frå EU før dei vurderer å forby DNIP. Aluminium er kreftframkallande og blir knytt til m.a utvikling av demens/Alzheimer.

Om du ønskjer deg bivokspapir men ikkje ønskjer å lage det sjøl, kan du bestille t.d frå beeorganic.no

LYKKE TIL! <3

Pinnebrød

Pinnebrød

I nydelig vårsol er det kjekt å kjapt kunne forberede utendørsmiddag. Idag skal vi ikkje gå glipp av ein einaste solstråle; vi hiver ihop pinnebrøddeig, pakkar i sekken ilag med grillpølser og begir oss ut i det fri :-)

1 kg økologisk mjøl

1 ts (himalaya-)salt

2 ts (rårør-)sukker

1/2 ts bakepulver

1/2 ltr vatn eller heilmjølk

Deiga skal vere fast, men ikkje tørr. Regulèr til passe deig med litt meir mjøl/vatn.

Bland alt, putt i tett boks eller pose og - ut på tur! :-D

~~~~~~

Trill lang pølse, tvinn deiga rundt ein pølsepinne (med eller utan grillpølse), og grill over bål. 

Kan blandast i deiga: reven ost, oregano, kvitløk, urter og/eller anna krydder.

Den vidare framdrifta på druefronten

Druestiklingar

I oktober gjorde eg for første gong eit forsøk på å dyrke fram druestiklingar i håp om å kunne dyrke eigne druer av ein sort som smakar godteri (ja, faktisk!) , i følgje minstemann i huset :-D 

Les meir om korleis eg tok stiklingar samt framdrifta sidan oktober: her og her og her. 

Nokon av stiklingane fekk ganske snart blad og slyngtrådar, og nokon fekk etter 3-4 veker små røter. Utover seinhausten og vinteren '16 visna alt ned og berre brune, tørre pinnar stod att som eit molefonkent syn. Nokre av desse heiv eg - dessverre, kan eg seie no - eg trudde dei hadde avgått ved døden, alt ihop. 

Tilsynelatande livlaus druestikling. Har overvintra saman med
artemisia og tomatstikling --og så har kløen i dei grøne fingrane
putta oppi cow peas som spirer villig no på tidlig-våren.

~~~~~~

O'glede! I januar kom dei første bevisa på at 'nytt liv frå daude gror'; i eitt bladfeste kom der nytt skot. Etter nokre veker kom der endå eit. Og no har eg jammen meg fleire druestiklingar som spirer og kosar seg og ser fram mot våren herifrå stoveglaset. 

Planen min no framover er å vente tålmodig på våren mens stiklingane får vekse seg sterke. Når det blir varmare i veret vil eg gradvis herde nokre av dei til eit liv utandørs. Ein eller to plantar vil eg behalde innandørs fram til neste vår, i tilfelle dyrking utandørs går skeis. 

Drueplantar trenger i utgongspunktet drivhus. Stiklingane eg fekk i fjor haust var av plantar som hadde vakse oppetter ein stein, der dei på solrike dagar i sommarhalvåret nytte godt av solvarmen som steinen samla i løpet av dagen. Eg skal spekulere ut korleis eg kan lage til ein liknandes lun plass i hagen vår. Om det blir godteri-smakande druer i år eller neste år, det gjenstår å sjå. Vi ventar i spenning :-D

Vi lagar lys av bivoks

Bivokslys

I år som i fjor: på tidleg førjulsmorgonkvist hadde minstemann&mamma 

bitteliten juleverkstad før skule og jobb: vi lagde bivokslys.

Enkelt og koselig både for små og store hender.

<3

Kjekt å lage, miljøvenleg og i motsetnad til vanlege stearinlys så inneheld bivoks ikkje petroleumsprodukt som forureinar innelufta og kan vere skadeleg. Bivokslys derimot, forårsakar ikkje skadeleg forureining.  Dei er karbonnøytrale og produserer ikkje sot, slik som vanlige stearinlys. I tillegg renser honninglys lufta og gjev eit betre inneklima.

Bivoksplater, lys-veik, skarp kniv, saks, skjærefjøl
 og ein linjal er alt som trengs.

Vi måler oss 6 cm opp på sidene og skråskjærer bivoksplatene.

Vi klipper til lengda på veiken i forhold til lengda på
bivoksplatene, og rullar opp plata rundt denne.

...og vips, så har vi bivokslys, som kan pakkast inn og gjevast vekk
 som eigenprodusert gåve laga av små barnehender ...

...eller til førjulsstemning ved frokostbordet
før skuletid  <3

Dokke òg rekker å lage fine, naturleg godluktande julepresang-lys
om dokke går på hobbybutikken og kjøper bivoksplater idag :-)

Ellers kan dei bestillast frå Honningcentralen.

<3

Kjelder:

http://www.dinside.no/bolig/advarer-mot-disse-lysene/61953348

https://www.fhi.no/nyheter/2010/mulig-helserisiko-ved-bruk-av-stear/

Litt om rakfisk, akevitt og vitamin K2

Rakfisk, akevitt og vitamin K2

Jula bringer med seg næringsrik og herlig tradisjonsmat. Mykje av det er såre enkelt og kjapt å lage - som rakfisk. Om du i tillegg til rakfisk har nokre kalde poteter, fiskelefser, seterrømme, rå løkringar og godt meierismør - ja då har du alt du trenger til eit herremåltid. Og  i jula så kan ein gjerne unne seg ein liten klunk akevitt (sprøytemiddelfri, ja..) i glaset attåt:

Eg anbefalar då gjerne O.P. Anderson sin økologiske 

akevitt; mild, rund og god. Du finner den på polet.

Tilbake til rakfisken: Det er mykje snakk om vitamin K2 i media no for tida. Eg er ingen tilhengjar av syntetiske kosttilskot; eg meinar at ein i størst mogleg grad må ete rein og næringsrik mat for å dekkje næringsbehovet med naturlege vitaminar, mineralar, sporstoff etc. Det er slik vi menneske (og dyra) har overlevd og blitt sterkare gjennom evolusjonen: ved å ete næringsrik mat - ikkje ved å ete tablettar. 

I moderne jordbruk nyttar framleis altfor mange kunstig gjødsel og sprøytemiddel. Ikkje berre er desse potensielt kreftframkallande, dei fører òg til utarming av jorda samt redusert næringsopptak i matvekstar og dette går ut over både folk og fe i form av næringsbrist/mangelsjukdommar. 

Difor - til tross: pga langvarig utarming av jorda/mangelfull næring i fødevarer, så har mange menneske grader av (lett <-> alvorleg) næringsbrist. For å korrigere denne og unngå/evt behandle sjukdom, så vil eg likevel anbefale vitamin-/mineraltilskot i enkelte tilfelle, men då som tillegg til eit reint, sunt og riktig kosthold - ikkje som eit alternativ til sunn mat.

Ved å velge rein mat fri for kunstig gjødsel og sprøytemiddel (=økologisk) samt ved å fermentere ein del av maten din sjølv, kan du sikre/auke næringsopptak og med det kunne både førebyggje og behandle mangeltilstandar:

Rakfisk og vitamin K2:

Fermentert mat som rakfisk, gammalost o.a fermenterte ostar, kjøt, lever, natto (japansk), enkelte meieriprodukt, o.a typar fermentert/melkesyregjæra mat inneheld vitamin K2. Inkludèr difor veldig gjerne rakfisk og anna fermentert mat i jula sine tradisjonsrettar, for det kulinariske sin del - og for helsa sin del.

Vit K2 er eit feittløyseleg vitamin, som er vesentleg for sunn hjerte-/karfunksjon ved å gjere/halde karveggane smidige samt å hindre avleiringar på innsida av årane. 

Vit K2 er viktig for tilstrekkjeleg kalsiumopptak og er difor vesentleg for å sikre god beinhelse. 

Vit K2 spelar òg ei rolle i koaguleringsprosessane i blodet.

~~~~

Og akevitten - ja den inneheld fordøyingsfremjande karve og kan gjere godt attåt feit julemat. Og så er det litt ekstra stas over julebordet med en liten akevittklunk <3

~~~~